Heb je extra werkkapitaal nodig? Dan zijn er verschillende manieren om dit te kunnen financieren. Eén daarvan is de onderhandse lening. Bij deze lening, leen je geld zonder tussenkomst van de bank. Je leent dan geld van bijvoorbeeld familie, vrienden of bekenden. Wat zijn de voor- en nadelen van een onderhandse lening? Hoe zit het met belastingen én de marktconforme rente? Wij leggen het uit!
Wat is een onderhandse lening?
Als er een lening wordt afgesloten zonder tussenkomst van een bank, bijvoorbeeld een lening aan familie en vrienden, dan heet dit een onderhandse lening. Een onderhandse lening wordt daarom ook wel durfkapitaal of een informele lening genoemd. De geldgever of aanbieder onderhandelt rechtstreeks met de geldnemer of vrager over de voorwaarden van het krediet. Deze voorwaarden kunnen de hoogte van de rente zijn of de termijn waarbinnen de lening moet worden afgelost.
Wanneer sluit je een onderhandse lening af?
Een onderhandse lening kun je afsluiten als je bijvoorbeeld een bedrijf wilt beginnen, maar de bank gelooft er niet in. De bank gaat jou dan geen lening verstrekken. In plaats van een lening bij de bank kan je er dan voor kiezen om een lening bij familie, vrienden of bekenden af te sluiten. Een ander voorbeeld kan zijn dat ouders hun kinderen een lening verstrekken. Bijvoorbeeld voor de aankoop van een huis of een studielening. Degene die jou het geld leent, doet dit vaak vanwege het vertrouwen dat hij in jou heeft. Hierbij is het aan jou om dit vertrouwen niet te schaden.
Voordelen onderhandse lening
Omdat je deze lening direct met iemand afsluit, kun je samen de voorwaarden bepalen. Je hebt samen meer vrijheid om afspraken te maken over de tijd waarin je de lening gaat aflossen of hoe hoog de rente gaat zijn. De voorwaarden kunnen hierdoor minder streng zijn dan bij de bank of een financiële instelling. Maar pas wel op, de rente mag namelijk niet te laag zijn. Als de rente lager is dan marktconform, ziet de belastingdienst het als een schenking. De belastingdienst vindt dan dat je over deze schenking schenkbelasting moet betalen. Nog een voordeel van een onderhandse lening is, dat deze niet bij het BKR (Bureau Krediet Registratie) wordt geregistreerd en er ook geen toetsing bij het BKR plaatsvindt. Als je met schulden bij het BKR geregistreerd staat, kun je wel gewoon een onderhandse lening afsluiten. Zorg er echter wel voor dat je in de gaten houdt dat je de rentelasten en aflossingen nog kunt betalen. Dat je geld kan lenen, betekent niet dat het altijd verstandig is.
Nadelen onderhandse lening
Naast de vele voordelen van een onderhandse lening, zitten er ook zeker wat nadelen aan. Een nadeel is dan ook dat je samen met degene die je het geld leent, afspraken moet maken. Als je de voorwaarden niet goed hebt opgesteld, kan dit leiden tot misverstanden en zelfs ruzie. Helaas kunnen er ook in de beste families en meest hechte vriendengroepen ruzies ontstaan over geld. De beste manier om een onderhandse lening aan te gaan, is dus door de gemaakte afspraken vast te leggen in een contract. Mondelinge overeenkomsten zijn juridisch gezien ook overeenkomsten, maar het is toch verstandig om de afspraken op papier te zetten. Stel daarom altijd een schriftelijk contract op. Op Internet kun je verschillende voorbeeldcontracten vinden.
Extra opletten
Als je van plan bent om een onderhandse lening te gebruiken voor de aanschaf van een huis, ziet de belastingdienst dit als een hypotheek. Hiervoor gelden dan de normale regels voor hypotheekrenteaftrek. Met een onderhandse lening voor een hypotheek heb je echter niet de nadelen van een gewone hypotheek, zoals de verplichting om een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten.
Wat is marktconforme renten?
Geld lenen kan in veel verschillende vormen. Bijvoorbeeld via een reguliere hypotheek, een zakelijke hypotheek of de onderhandse lening. Officieel ben je in al deze situatie verplicht om je te houden aan de marktconforme rente. Deze marktconforme rente is een rente die is bepaald aan de hand van de actuele financiële markt. Aan de hand daarvan mag een kredietverstrekker (of dat nu een bank of een familielid is) bepalen welk percentage aan rente hij aan jou berekent. Dit mag niet meer dan twaalf procent zijn. Meestal hangt het rentepercentage af van de gemiddelden die zijn gestoeld op het bedrag dat er wordt geleend. Hoe meer je leent, hoe meer het rentepercentage afneemt.
Belastingvrij schenken
Ben je van plan om iemand iets te schenken? Dan betaalt de ontvanger boven een bepaald bedrag schenkbelasting. Hoe hoog het bedrag is dat je aan iemand mag schenken, hangt af van je relatie met de ontvanger. Zo mag je je kinderen bijvoorbeeld meer belastingvrij schenken dan je broer, zus of ouders. Elk jaar mogen ouders hun kinderen een bepaald bedrag belastingvrij schenken. In 2020 mag je je zoon en/of dochter maximaal 5.515 euro belastingvrij schenken. Daarnaast mogen ouders hun kinderen tussen de 18 en 40 jaar eenmalig een groter bedrag schenken. In 2020 ligt de grens hiervoor op 26.457 euro. Wordt de schenking gebruikt voor een studie? Dan mag de eenmalige schenking in 2020 maximaal 55.114 euro bedragen. Schenk je aan iemand anders dan je kinderen? Dan mag je maximaal 2.208 euro belastingvrij schenken. Dit geldt voor kleinkinderen, (groot)ouders, broer/zus, neef/nicht, andere familieleden, vrienden en kennissen. Om de woningmarkt te stimuleren heeft het kabinet per 1 januari 2020 een eenmalige verhoogde schenkingsvrijstelling ingevoerd. Je mag in 2020 eenmalig 103.643 euro belastingvrij schenken als de schenking gebruikt voor de woning.
