Het woord rendement komt veel voor in de wereld van beleggen. Wil je je hier meer in verdiepen óf een eigen bedrijf starten? Dan is het goed om te weten wat rendement precies betekent. In dit artikel leggen we uit wat rendement precies is, hoe je rendement kunt berekenen en geven we meer uitleg hoe dit bij beleggen is opgebouwd.
Wat is rendement?
In de Van Dale wordt voor rendement de volgende definitie gegeven:
- Opbrengst van een economische activiteit; = winst
- Nuttig effect van iets
Rendement heeft dus verschillende betekenissen. Zo kun je het definiëren als nuttig effect van iets, ofwel productiviteit of winst. Hierbij kun je denken aan de opbrengst van het land van een boer of de productiviteit van machines. Deze definitie is meer een algemene betekenis van het woord. Het woord rendement wordt echter veel vaker gebruikt in de economische wereld, bijvoorbeeld bij beleggen. Wanneer het gaat om beleggen is de definitie: opbrengst van een economische activiteit, ook wel winst genoemd. In dit geval is rendement de behaalde winst op een belegging. Het rendement wordt meestal uitgedrukt in een percentage en wordt berekend over een bepaalde periode, bijvoorbeeld een kwartaal of een jaar.
Hoe kun je rendement behalen tijdens beleggen?
Ben je geïnteresseerd in beleggen? Bij beleggen kan je rendement of winst uit verschillende bronnen komen. Hieronder leggen wij uit in welke verschillende vormen rendement kan ontstaan tijdens het beleggen. Rendement kun je onderscheiden in opbrengsten en koerswinst of -verlies. Opbrengsten zijn bijvoorbeeld ontvangen dividend op een aandeel of beleggingsfonds of rente op een obligatie. Koerswinst of-verlies heb je gedurende het bezit van de belegging, maar dit realiseer je pas bij de daadwerkelijke aankoop.
Koerswinst
Het grootste gedeelte van het rendement uit je beleggingen, komt uit koerswinst. Koerswinst is het verschil tussen de aankoopprijs en de verkoopprijs van je belegging. Hoe groter dit verschil, des te hoger het rendement dat je behaalt. Een voorbeeld: stel je voor dat je twintig aandelen X koopt voor €11 per aandeel. Na 20 jaar is de prijs van het aandeel gestegen naar €22 per aandeel. Je besluit de twintig aandelen X te verkopen. Je koerswinst is nu (22 – 11) x 20 aandelen = €220. We zullen zo uitleggen wat de exacte formule is voor het berekenen van rendement. Helaas kan het ook zo zijn dat je verlies hebt in plaats van winst. Als je iets voor meer geld hebt aangekocht dan dat het nu waard is.
Rente of dividend
Naast koerswinst is er nog een andere manier om rendement te behalen. Dit kan doormiddel van opbrengsten, zoals rente of dividend. Als jij een obligatie koopt, leen je je geld uit aan de uitgever van de obligatie, bijvoorbeeld aan een bank. Om zeker te weten dat je uitgever het geld aan jou kan terugbetalen, moet hij jou rente over de lening betalen. Aan het einde van de looptijd, ontvang je het geleende bedrag volledig terug. De rente die de uitgever aan jou heeft betaald is dan rendement of winst. Ook bij aandelen kun je rendement behalen, namelijk door dividend. Sommige bedrijven keren dividend uit over hun aandelen. Wat is nou precies een aandeel? Een aandeel is eigenlijk het recht op een deel van het bedrijf. Als aandeelhouders kun je op die manier meedoen met de winst van een bedrijf. Bij een dividenduitkering, keert het bedrijf direct een deel van de winst uit aan zijn aandeelhouders.
Hoe kan je rendement berekenen?
Het rendement wordt berekend als percentage van de inleg. Om dit te berekenen gebruik je de volgende formule: “nieuw – oud / oud x 100 %, ofwel nieuw min oud gedeeld door oud. Met deze formule bereken je eerst het resultaat (nieuw min oud). Vervolgens deel je dit resultaat door de oorspronkelijk inleg of de stand aan het begin van de periode (gedeeld door oud). Deze formule is best makkelijk, maar het wordt een stuk moeilijker als de belegger tussentijd bijstort of onttrekt. Om dit te berekenen zijn er ook twee methodes: tijd gewogen rendement en het geld gewogen rendement.
Tijd gewogen rendement
Het tijd gewogen rendement (time-weighted-return) is een berekeningsmethode om het rendement van een belegging te berekening. In deze berekening wordt geen rekening gehouden met tussentijdse stortingen of onttrekkingen. Het tijd gewogen rendement is een berekening van rendement waarbij de tussentijdse in- en uitstroom is geneutraliseerd. Deze tussentijdse acties worden dus buiten beschouwing gelaten tijdens het berekenen. Hoe werkt het tijd gewogen rendement? Alle dagelijkse rendementen worden bij een tijd gewogen rendement aan elkaar verbonden. Om geen impact te hebben op het rendement van die dag, worden eventuele stortingen of intrekkingen elke dag verrekend. Vervolgens worden de dag rendementen aan elkaar gelinkt om het uiteindelijke rendement te berekenen. Een nadeel aan deze methode is dat het soms een vertekend beeld van de werkelijkheid kan geven.
Geld gewogen rendement
Het geld gewogen rendement (money-weighted-return) is een berekeningsmethode om het rendement van een belegging te berekenen als er tussentijdse stortingen of onttrekkingen hebben plaatsgevonden. Op deze manier wordt het rendement van een belegging of beleggingsportefeuille berekend. Er wordt rekening gehouden met de inleg, eventuele stortingen en onttrekkingen, omdat wanneer en hoeveel je inlegt grote invloed heeft op het uiteindelijke rendement dat je kan halen. Bij deze methode worden alle tussentijdse stortingen en onttrekkingen naar verhouding verdisconteerd en individueel doorberekend. Om deze berekening te kunnen doen zijn geavanceerde rekenmachines of computerprogramma’s nodig. Een stuk lastiger dus dan bij het tijd gewogen rendement. Deze methode kun je gebruiken als je als belegger zelf bepaald wanneer en hoeveel je tussentijds bijstort of opneemt.