Als er een instituut is waar we niet of nauwelijks buiten lijken te kunnen, dan zijn het wel banken. Zij zijn het die jouw rekening beheren, en ervoor zorgen dat je een plek hebt waar je salaris iedere maand gestort kan worden. Zij verwerken betaalopdrachten die je via hun app geeft, of die je uitvoert door in een winkel met je bankpas af te rekenen. Een wereld zonder banken, daar kunnen we ons niet of nauwelijks iets bij voorstellen. Toch zijn er initiatieven die zorgen voor een betalingsverkeer zonder dat hier banken bij betrokken zijn. Want door gebruik te maken van crypto, heb je geen bank meer nodig. Misschien nog niet nu, maar wellicht wel in de toekomst.
Wat zijn crypto?
Is het je bij het bovenstaande even gaan duizelen? Niet zo vreemd. Lang niet iedereen is op de hoogte van het bestaan van cryptomunten, laat staan van de mogelijkheden die zij bieden. De bekendste cryptovaluta is de Bitcoin, hier heb je misschien wel eens van gehoord. De Bitcoin is een decentrale munt. Dat betekent dat deze niet aan een land verbonden is, maar ook niet aan een overkoepelende instantie zoals een bank. Het zijn de gebruikers zelf die de zaken regelen. Op een veilige manier, door alle mutaties die tussen gebruikers plaatsvinden vast te leggen. Dit gebeurt doorgaans met behulp van blockchain, een krachtig netwerk van computers die zich overal ter wereld kunnen bevinden, en die alles continue bijhouden. Zo is er steeds, zonder grote kans op fraude, bekend welke hoeveelheid cryptomunten iedere gebruiker heeft.
Het gaat hier om een redelijk gesloten netwerk. Het aantal cryptomunten van een bepaalde eenheid is altijd gelimiteerd, en alleen wanneer je een zogenaamde wallet met deze munten hebt kun je erin handelen of ermee betalen aan anderen die dit ook hebben. Dat maakt het ook direct lastig om er gebruik van te maken in het dagelijkse betalingsverkeer. Er zijn talloze cryptomunten, dus zelfs als je werkgever, je hypotheekverschaffer en de supermarkt op de hoek iets met cryptovaluta zouden gaan doen, moeten het maar net dezelfde zijn als die jij ook in je bezit hebt.
Kunnen we zonder banken?
De vraag of we op dit moment al zonder banken kunnen, is voor het overgrote deel van de mensen dus eenvoudig met ‘nee’ te beantwoorden. In de meeste situaties wordt dat erg ingewikkeld.
Er zijn echter wel situaties denkbaar waarin we ze steeds minder nodig gaan hebben. Een munt als Bitcoin cash richt zich bijvoorbeeld op betalingen die van de ene naar de andere persoon plaatsvinden, peer to peer in het Engels. Deze kunnen op deze manier dus wel volledig zonder de tussenkomst van een bank plaatsvinden. De hele wereld is nog niet om, maar op kleine schaal kun je wel betalen met en handelen in munten die zonder banken in leven blijven.